آموری ها (به عبری اِموری, به مصری آمار, به اکّدی تیدنوم یا آموروم، به سومری مَرتو) به اقوامی سامی نژاد اشاره دارد که نواحی باختری رود فرات را از نیمه دوّم هزاره سوّم ق.م به اشغال خود درآورند. همچنین این نام از خدای آنها آمورو نیز گرفته شده است.

در سنگ نبشته های بابلی، تمام سرزمین های باختری، دربرگیرنده سوریه و کنعان، با عنوان "سرزمین آموروی ها" شناخته شده بود. آنها دو بار بابل را به اشغال خود درآوردند (یک بار در پایان هزاره سوّم ق.م و دیگربار در آغاز هزاره نخست ق.م).

آموری ها در هنگامه دودمان سوّم اور، در صلح و آرامش در سرزمین های میان دو رود زندگی می کردند. زمانی که دودمان سوّم اور به آرامی رو به زوال گام می نهاد، نواحی و شهرهای ناحیه سومر تلاش برای به دست آوردن استقلال پیشین خود را آغاز کردند. ارتش عیلام حمله خود را آغاز کرد و دولت اور اینک آسیب پذیر تر از هر زمان دیگر بود. این مسئله رهبران آموری را بر آن داشت تا در چندین ناحیه در جنوب میان دو رود، قدرت را به دست بگیرند. عیلامیان سرانجام اور را گشودند و با سقوط دودمان سوّم اور، به دست گرفتن قدرت در میان دو رود برای آموری ها آسان تر شد. کمی بعد، قدرتمندترین شاهان میان دو رود، همچون حمورابی شاه بابل، و شَمشی اَدَد یکم شاه آشور، از نژاد آموری بودند.

 

جستارهای وابسته

دودمان نخست بابل