شلمنصر سوّم
تندیس شلمنصر سوّم در موزه باستان شناسی استامبول |
شلمنصر سوّم (شولمانو-اَشَریدو، "خدا اَشَریدو برتر است") پادشاه آشور (859 - 824 ق.م)، و پسر فرمانروای پیشین، آشورنصیرپال دوّم، بود.
دوران طولانی پادشاهی وی، یک مجموعه پایدار از لشکرکشی ها علیه بابلی ها، اقوام میان دو رود و سوریه، همچنین کیزّو-وادنا، و اورارتو بود. لشگریان وی به دریاچه وان و کوه های توروس رخنه کردند؛ هیتی های کرکمیش مجبور به پرداخت خراج شدند، و دولت های حمات و آرام-دمشق مطیع گردیدند.
در سال 853 ق.م، ائتلافی که در توسط پادشاهی های مصر، حمات، آرواد، عمونی ها، آحاب پادشاه اسرائیل، و دیگر دولت های همسایه، تحت رهبری هدد-عزر دمشقی آراسته شد، پادشاه آشور را در نبرد قرقر شکست داد. با این حال پادشاه آشور کوشش های خود را برای مطیع کردن اسرائیل و سوریه نگاه داشت. بزودی نبردهای دیگری در 849 ق.م و 846 ق.م درگرفت.
شلمنصر سوّم در 842 ق.م علیه حزائیل جانشین هدد-عزر لشکرکشی کرده وی را وادار ساخت که درون حصار پایتختش پناه گیرد. در حالیکه شلمنصر سوّم توان تسخیر دمشق را نداشت، در 841 ق.م حومه آن شهر را غارت کرد، و یاهو پادشاه اسرائیل (که سفیرانش در ستون هرمی سیاه که اکنون در موزه بریتانیا می باشد نشان داده شده اند)، همراه با شهرهای فنقی، از روی احتیاط خراج های خود را فرستادند. بابل همچون آن سوی سرزمین های مرداب گونه کلدانیان در جنوب، به تازگی تسخیر شده بود.
شلمنصر سوّم در 836 ق.م سپاهی را علیه تیبارنی (تابال) فرستاد و در 832 ق.م لشکرکشی دیگری را علیه
یاهو پادشاه اسرائیل که در پیشگاه شلمنصر سوّم شاه آشور تعظیم می کند |
اورارتو به انجام رساند. در سال های آتی، کهولت سن، شاه را ملزم می ساخت که فرماندهی لشگریانش را به تارتان (تورتانو سردار) دایان-آشور سپرد. شش سال بعد، نینوا و دیگر شهرها تحت رهبری فرزند شورشی وی، آشور-دانین-پال، علیه او شوریدند. جنگ خانگی دو سال ادامه یافت؛ اما شورش سرانجام توسط شمشی-ادد پنجم، دیگر فرزند شلمنصر سوّم درهم شکسته شد. پس از آن دیری نپایید که شلمنصر سوّم درگذشت. او کاخی را در شهر کلخو (نمرود)، و چندین ویرایش از سالنامه های سلطنتی که لشکرکشی های نظامی اش را در آنها نگاشته بود، را ساخته بود.
همچنین بخوانید
تاخت و تازهای شلم نصر سوّم
جستارهای وابسته
منبع