برزخ یا هادئن (Hadean به یونانی Hades=برزخ) ابر دورانی از زمین شناسی است که به زمان آرایش زمین برمی گردد و نزدیک به 3.8 میلیارد سال پیش (3800 م.پ) پایان پذیرفت.

 

تخته سنگ های برزخ


کهن ترین تخته سنگ های شناخته شده در گرینلند کانادا، به نزدیک 3.8 میلیارد سال پیش بر می گردد. بلورهای زیرکون یافته شده در باختر کانادا و باختر استرالیا پیشینه ای کهن تر دارند و به 4.400 میلیون سال پیش برمی گردند.

آخرین بمباران سنگین در هنگامه این ابر دوران رخ داد که بر زمین و ماه پیامد داشت.

 

جو و اقیانوس ها


مطالعه ی زیرکون ها نشان داده که آب مایع از 4.400 میلیون سال پیش، خیلی زود پس از آرایش زمین، وجود داشته است. این خود نیاز به وجود اتمسفر (جو) دارد.

در واقع مطالعات اخیر بر روی زیرکون های یافته شده در تخت سنگ برزخی استرالیا (در پایان 2008)، وجود آب های معدنی را تصدیق می کند که این خود، به وجود زمین ساخت های صفحه ای در نزدیکی 4 میلیارد سال پیش اشاره دارد. چنانچه این برآیندها درست باشد، باورهای پیشین درباره دوران برزخی درست نیست. چرا که به جای یک سطح داغ گداخته، و جوّی آکنده از دی اکسید کربن، سطح زمین، بسیار شبیه به امروز خودش بوده است. کنش های زمین ساخت های صفحه ای، مقادیر بیکرانی دی اکسید کربن را به دام می اندازد، در نتیجه اثرات گلخانه ای برداشته شده و به یک دمای سطح بسیار خنک تر، آرایش تخته سنگ های محکم، و احتمالا حتی زندگی، منجر می شود.

به عقیده دانشمندان در اواخر این دوران ٬اقیانوس‏های بزرگ ٬ دشت‏های بی‏آب و علف ٬ رشته کوهها ٬ جلگه‏ها ٬ رودخانه‏ها ٬آتشفشان‏ها ٬ ابرهای متراکم و بادهای شدید وجود داشته است.

 

زیربخش ها


ائون نادیده زیستی خود به چهار دوران تقسیم می شود:

دوران رازینه
گروه های آبگیر
شهدی
رگباری پایین

 

منبع


ویکی پدیا انگلیسی