آشور-اوبالیت یکم (1363 ق.م - 1328 ق.م) پادشاه امپراتوری آشور بود. او توانست تا با شکست دادن شوتارنای دوّم، استقلال آشور از میتانی را به دست آورد و پیدایش آشور بعنوان یک امپراتوری قدرتمند را آغاز کند. بعدها، از بی نظمی بوجود آمده در بابل، در پی درگذشت بورنابوریاش دوّم شاه کاسی، استفاده کرد و کوریگالزوی دوّم را به تخت پادشاهی بابل نشاند و این خود، آغاز یک مجموعه مداخله آشور در امور داخلی بابل شد.

 

نامه های تل العمارنه


از میان نامه های تل العمارنه، یک مجموعه نامه های دیپلماتیک از پادشاهان مختلف خاورمیانه به آمنهوتپ سوّم و آخناتون پادشاهان مصر، دو نامه از آشور-اوبالیت یکم می یابیم که دوّمی، پیرو نامه نخست است. در این نامه ها، آشور-اوبالیت به سلف دوّم خودش، آشور-نَدین-آهه دوّم، بعنوان "پدر" یا "پدر بزرگ" خود، اشاره می کند تا پدر واقعی خودش، اریبا-ادد یکم؛ و این موضوع، برخی منتقدین گاهشماری تاریخ مصر، همچون دیوید رول را بر آن داشته است تا ادعا کنند که آشور-اوبالیت نامه های تل العمارنه، همان آشور-اوبالیت یکم نبوده است. اما این ادعا، این واقعیت را نادیده می گیرد که پادشاهان در نامه های تل العمارنه پیوسته به نیاکانشان با عنوان "پدر" خود اشاره کرده اند، حتی اگر ایشان پسران زیست شناسی آنها نبوده باشند. در این صورت، از قرار معلوم آشور-اوبالیت به آشور-ندین-آهه دوّم اشاره کرده است زیرا وی، برخلاف اریبا-ادد یکم، در گذشته با دربار مصر نامه نگاری کرده بود.

 

جنگ های بابلی


همزمان با تحکیم پایه های آشور، آشور-اوبالیت آغاز به برقراری تماس با دیگر ملت های بزرگ کرد. پیام های او به مصریان، همسایه بابلی وی بورنابوریاش دوّم را خشمگین ساخته بود، و او خود در نامه ای به فرعون چنین می نویسد: "در خصوص خراجگذاران آشوری من، این من نبودم که آنها را بسوی شما فرستادم. چرا آنها بدون مجوز درستی به کشور شما رفتند؟ اگر شما به من وفادار هستید با آنها در مورد هیچ کاری گفتگو نکنید. آنها را دست خالی نزد من بفرستید".

اما قدرت آشور را نمی شد انکار کرد و بورنابوریاش دوّم حتی با دختر شاه آشور ازدواج کرد و پسرش، شاهزاده کارا-هارداش، از همسر آشوری اش، جانشین وی گردید. اما بزودی شورشی رخ داد که عدم محبوبیت آشوریان در بابل را نشان می داد. آشور-اوبالیت اجازه نمی داد که نوه اش را کنار بزنند و در نتیجه به بابل تاخت. چون کارا-هارداش در آن شورش کشته شد، آشوریان شخصی به نام کاریگالزو را که ممکن بود پسر یا نوه بورنابوریاش دوّم باشد، به تخت بابل نشاندند. اما این پادشاه دست نشانده به ارباب خود وفادار نماد و بزودی به آشور حمله کرد. آشور-اوبالیت تنها می توانست ارتش بابل را در سوگاگو، که از سمت جنوب زیاد از پایتخت آشور دور نبود، متوقف سازد.

 

همچنین بخوانید


دوره پادشاهی میانه آشور

دو نامه از آشور-اوبالیت یکم به فرعون مصر

 

جستارهای وابسته


تاریخ آشور

 

منبع


ویکی پدیا انگلیسی، Ashur-uballit_I