قفقاز
قفقاز جنوبی شامل کشورهای جمهوری آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و بخشهای کوچکی از شمال باختری ایران و شمال خاوری ترکیه می‌شود.
قفقاز شمالی اکنون جزئی از روسیه است و شامل جمهوری های خودگردان چچن، داغستان، اینگوشتیا، کاراچای-چرکسیا، کاباردینو-بالکاریا، سرزمین کراسنودار، آدیغیه، اوستیای شمالی-آلانیا، و سرزمین استاوروپول است.
بخشهای اصلی قفقاز جنوبی (ماورای قفقاز) و داغستان در جنوب خاوری قفقاز شمالی تا زمان قاجاریه جزو خاک ایران بود. اما در زمان فتحعلی شاه قاجار طی جنگهای ایران و روس از ایران جدا شد و به روسیه تزاری پیوست[نیازمند منبع]. با فروپاشی شوروی سه کشور جمهوری آذربایجان، ارمنستان، و گرجستان بر جنوب قفقاز حکومت می‌کنند و جمهوری خودگردان داغستان نیز جزئی از روسیه است.
قفقاز قدیم
پیش از تشکیل حکومت ماد، حکومت‌هایی همچون اورارتو و کلخا در قفقاز شکل گرفته بود که قدمت برخی از آن‌ها به بیش از ۴۰۰۰ سال نیز می‌رسد، اما درنتیجه جنگهای فرسایشی بین این دولت‌ها از قدرت آن‌ها کاسته شد و بعدها دولت هخامنشی آن را تصرف نمود و به خاک خود ضمیمه نمود، البته طبق اطلاعات موجود برخی از کشورهای این منطقه همچون کلخا (گرجستان امروزی) به اختیار خود وارد امپراتوری هخامنشی شدند، قفقاز تا چندین سال جزو حکومت ایران بود تا زمانی که پادشاهان ظالم بر سر کار آمدند که مردم قفقاز تاب بر نیاوردند و از ایران جدا شدند، حتی حاکمان اسلامی از کشورهای گرجستان و ارمنستان هم اخراج شدند و این مناطق به صورت مستقل عمل می‌کردند تا زمان صفویه که مجدداً به ایران ضمیمه شدند. اما در زمان قاجاریه بار دیگر ایران را رها کرده و وارد امپراتوری روسیه شدند و با فروپاشی شوروی سابق قفقاز بار دیگر آزاد گشت و اکنون شامل سه جمهوری گرجستان، ارمنستان و آذربایجان می‌باشد. قفقاز موزاییکی از اقوام گوناگون است که هشت جمهوری خودمختار در شمال آن و سه جمهوری مستقل و چهار جمهوری خود مختار در جنوب آن قرار دارد.
نژادهای قفقاز
 |
| نژادهای قفقاز |
قفقاز از دید نژادی و زبانی از متنوع ترین مناطق جهان است.
نژادهای ساکن در قفقاز عبارتند از:
آذری (آبی کمرنگ)، گرجی (نارنجی روشن)، ارمنی (سبز روشن)، روسی (کرمی)، کرد (سبز تیره)، تالشی (نارنجی تیره)، آبخاز (صورتی روشن)، لزگی، چرکس، مغول، اوستی، ترک، یونانی، تات، تاتار، آوار، چچنی، اینگوش، کاباردینو، بالکاریا، تبرسانی و غیره.
برگرفته از http://fa.wikipedia.org/wiki/قفقاز